1-Klasik Müzik Dinleyin
Araştırmalar klasik müzik dinlemenin hafızayı güçlendirdiğini gösteriyor. Boş zamanlarınızda klasik müzik dinlemeniz hafızanızın güçlenmesine ve rahatlamanıza yardımcı olacaktır.
2-Gülmeyi Unutmayın
Gülmek stresi arttıran kortizol seviyenizin azalmasını sağlar ve bu da hafızanızı güçlendirir. Stresli olmanız dikkatinizi yaptığınız işinize verememenize neden olacağından dolayı hafızanız için oldukça kötüdür. Stresi yendiğiniz zaman zihniniz boşalır ve hafızanız güçlenir. Mutsuz hissettiğiniz zamanlar kendinizi gülmeye zorlamanız mutlu hissetmenize yardımcı olacaktır.
3-Yeni Bir Dil Öğrenin
Yeni bir dil öğrenmek beyninizin daha işlevsel olmasını sağlayacaktır. Sürekli yeni şeyler öğrenen beynin bunları hafızaya alma kapasitesi artacaktır. Beyninizi meşgul etmeniz hafızanızın canlı kalmasına yardımcı olacaktır. Öğrendiğiniz dilden kitaplar okumak ya da altyazı ile film izlemek hem dili daha iyi öğrenmenize hem de hafızanızın canlanmasına yardımcı olacaktır.
4-Derin Nefes Alın
Derin nefes almak meditasyon etkisi yarattığından hipokampusun (beynin hafızayla ilgili bölümü) büyümesini sağlayacaktır. Bu da hafızanın güçlenmesi demek. Bundan önceki yazılarımızda paylaştığımız nefes egzersizlerini hayatınıza uygulayabilirsiniz. Unutmayın nefes almak sadece yaşamsal bir eylem değildir.
5-Televizyondan Uzaklaşın
Araştırmalar özellikle ileriki yaşlarda televizyon izleme seviyesinin Alzheimer’la direkt bağlantısı olduğunu gösteriyor. Televizyonu kapatıp başka aktivitelerle uğraşmak hafızanızı güçlendirebilir. Kitap okumanız bu etkinliklerin başında yer almaktadır. Hafızanızı meşgul edecek uğraşlar seçerek hem yaşlanmanızı zayıflatırsınız hem de zihninizi dinç tutmuş olursunuz
6-Spor Yapın
Spor yapmak beyin aktivitelerinizi yüzde 40 oranında arttırmaktadır. Çok ağır sporlar yapamıyorsanız bile her gün gününüzün bir kısmını mutlaka yürüyüşe ayırın. Yürürken etrafınızı seyredin, hafızanıza anıları kazıyın. İnsanları ve sokakları inceleyin. Hafızanızı güçlendirmeye yardımcı olacak bir diğer spor ise yogadır. Yoga ve meditasyonun yararlarını öğrenmek için önceki yazılarımıza göz atabilirsiniz.
7-Uyku Düzeninizi İhmal Etmeyin
Uyku sırasında üretilen amiloidler beynin korunmasını sağlar. Dolayısıyla iyi uyumak ileriki yıllarda beyin fonksiyonlarınızın korunmasına yardımcı olacaktır. Ancak uyku düzeninizi ayarlamanız ve çok fazla uyumaktan kaçınmanız da oldukça önemlidir.
8-Dans Edin
Dansın hem belirli kurallar hem yaratıcılık barındırması beyin aktivitelerini hızlandırır. Ayrıca dansın kendisi de bir spor işlevi gördüğü için kan akışını hızlandırıp beyne daha fazla kan gitmesini sağlar. Dans etmeyi öğrenirken koreografiyi aklınızda tutmaya çalışmanız zihninizi genç tutmanızı sağlayacaktır.
9-Müzik Aleti Çalın
Araştırmacılar 10 yıldan fazla müzik çalan insanlarla, az çalanlar ya da hiç çalmayanların beyin aktivitelerinde farklılıklar gözlemlemiştir. Bu bulgulardan yola çıkarak müzik yapmakla, olayları hafızaya kaydetmek arasında doğrusal bir ilişki tespit etmişler. Müzik aleti çalmanız yaratıcılığınızı arttıracağı gibi notaları öğrenmeniz hafızanızı çalıştıracaktır.
10-Bir Mucize Olan Biberiye
Britanya Psikoloji Grubu tarafından yapılan bir araştırmaya göre biberiye yağı koklamanın hafızayı güçlendirici bir etkisi vardır. Biberiye bitkisini evinizde süs olarak kullanabilirsiniz.
11-Yazı Stilinizi Değiştirin
Beyni yeni şekillere maruz bırakmak onun işlevinin artmasını sağlar. Her zaman sağ elinizi kullanıyorsanız arada sol elinizle yazı yazmaya çalışın. Böylece beyninizin diğer tarafını da çalıştırmış olacaksınız. Bilgisayarda her zaman kullandığınız yazı stilini değiştirmeniz de hafızanızı güçlendirmenize yardımcı olacaktır.
12-Hafızanızı Oyunlarla Güçlendirin
Satranç veya go gibi oyunlar beynin sınırlarını zorladıkları için beyin fonksiyonlarının artmasına yardımcı olurlar. Yararlı olduğu bilinen bu oyunların yanı sıra dışarıdan yardım alınmadan oynanan masa oyunlarının da (Monopolly, Scrabble vs.) hafızanın güçlenmesine yardımcı olduğu tespit edilmiştir. Sudoku, bulmaca ve puzzle gibi oyunlar da hafızanızı güçlendirmeye oldukça yardımcı olmaktadır. Her gün bir bulmaca çözmeniz hafızanız için oldukça yararlı olacaktır.
13-Örgü Örün
Sakinleştirici etkisi olduğu belirtilen örgü örmek, bahçe işleriyle uğraşmak gibi günlük aktiviteler, bir süreci temsil ettiği için hafızanın güçlenmesini sağlar. Örgü örerek boş vakitlerinizi değerlendirirken hafızanızı da güçlendirmiş olursunuz.
14-Okumayı Hayatınızın Parçası Yapın
Sadece roman okumaktan ziyade makale okumanız üzerine düşünme imkanı sağlayacağı için beyin açısından daha yararlı olacağı ifade edilir. Önemli olan ne kadar okudunuz değil nasıl okuduğunuzdur. Okuduğunuz kitapların altını çizin, ilginizi çeken yerler hakkında araştırma yapın. Aynı kitabı okuyan bir arkadaşınızla kitap hakkında tartışmanız da hafızanızı güçlendirme açısından oldukça yardımcı olacaktır.
15-Sosyalleşin
Araştırmalar sosyal hayatında aktif olan insanların hafızalarının daha güçlü olduğunu ve Alzheimer’a yakalanma risklerinin azaldığını gösteriyor. Sosyalleşmeniz yeni konular üzerinde konuşmanızı ve düşünmenizi sağlayacağından hafızanızı güçlendirmenize yardımcı olacaktır.
16-D Vitaminini İhmal Etmeyin
Hafıza denince aklınıza ilk olarak B-12 vitamini geliyor olabilir. Ama D vitamini de en az onun kadar önemlidir. Düşük D vitamini seviyeleri, bilişsel işlevde azalma gibi birçok sağlık sorunu yaratmaktadır. D vitamininin yetersizliği özellikle kış aylarında artmaktadır. Bu sebeple mutlaka D vitamin seviyenizi ölçtürmeniz ve yetersizse, hekim kontrolünde takviye almanız çok önemli.
17-Şeker tüketimini azaltın
Şeker tüketimi, bilişsel gerileme de dahil olmak üzere birçok sağlık sorununa ve kronik hastalıklara sebep olmaktadır. Araştırmalar, basit şekerli bir diyetin zayıf hafızaya yol açabileceğini göstermektedir. Şekeri hayatınızdan çıkarmak, hafızanıza olan olumlu etkilerinin yanı sıra genel sağlığınıza da katkı sağlar. Şeker yerine meyve tüketmeyi deneyebilirsiniz.
18-Düzenli balık yiyin
Balık yağı, Omega 3 yağ asitleri yani EPA ve DHA açısından zengindir. Bu yağ asitleri, kalp hastalıkları riskini, inflamasyonu ve stresi azaltmasının yanı sıra zihinsel gerilemeyi de yavaşlatır. Birçok çalışma, balık ve balık yağı takviyelerinin tüketilmesinin, özellikle yaşlı insanlarda, hafızayı iyileştirebileceğini göstermiştir.
19-Not alın
Kendinize ait bir not defteri, telefon rehberi, adres defteri, bilgisayar dosyaları, kalem ve post-it’ler kullanabilirsiniz. Bu araçlar hatırlamanıza yardımcı olacak ve zihninizde egzersiz etkisi yapacaktır.
20-Depresyona girmeyin
Stres hormonu uzun süre salgılandığında, beyinde hücreler arası enerji transferini ve bilgi akışını bozar. Zihinsel yavaşlama, konsantrasyon güçlüğü, dalgınlık, halk arasında sürmenaj olarak bilinen, bildiklerini unutma ve kullanamama şeklindeki klinik tablo ortaya çıkar. Depresyonun sekiz belirtisinden birisi, düşünce yoğunlaştırma bozukluğudur.