Zayıflamak için hazırlanmış birçok diyet çeşidi bulunmaktadır. İnsanların son yıllarda kilo almaya eğilimli olması ve bu kilolarını verebilmek için en kolay yolları araştırması da diyetlerdeki bu çeşitliliğin sebepleri arasında yer almaktadır.
Popüler olan diyetlerden bazıları iştahınızı azaltmaya odaklanırken diğerleri kalori, karbonhidrat veya yağ miktarını kısıtlamayı amaçlamaktadır.
Bu diyet çeşitlerinin her biri kendisini en iyisi olarak iddia ettiğinden dolayı, hangilerinin denemeye değer olduğunu bilmek zor olabilir. Ancak gerçek şu ki, her diyet çeşidi herkes için iyi seçenek olmayabilir, yani sizin üzerinizde işe yarayan diyet çeşidi başkası için işe yaramayabilir.
Vegan Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır?
Vegan diyeti, tüm hayvansal ürünleri ahlaki, çevresel veya sağlık nedenleriyle kısıtlar. Veganizm ayrıca, hayvan sömürüsüne ve zulmüne karşı dirençle de ilişkilidir.
Veganlık, vejetaryenliğin en katı şeklidir. Diyet, etin beslenmeden çıkarılmasının yanı sıra süt, yumurta ve jelatin, bal, albümin, peynir altı suyu, kazein gibi hayvansal kaynaklı ürünlere ve bazı D3 vitamini formlarına da diyet listesi içerisinde yer vermemektedir.
Vegan bir diyet, insanların genellikle kalori saymadan kilo vermelerine yardım etmede oldukça etkili gibi görünür. Çünkü, diyet içeriğindeki çok düşük yağ ve yüksek lif oranı, daha uzun süre tok hissetmenize yardımcı olabilir.
Yapılan 18 haftalık bir çalışmada vegan diyeti uygulayan kişilerin kontrol diyetindekilerden 4,2 kg daha fazla kilo kaybettiğini göstermiştir. Çalışmada, vegan grubun doygunluğa erişene kadar yemek yemesine izin verilmesine karşın, kontrol grubunun kalorileri sınırlandırılmak zorunda kalınmıştır.
Vegan diyetlerle yaşanılan kilo kaybı, aslında düşük kalorili alımı ile ilişkilidir.
Paleo Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır?
Paleo diyeti; avcı-toplayıcı insanların, tarımın gelişmeden önce yedikleri yiyecekleri yemeniz gerektiğini iddia etmektedir. Diyetin teorisi ise, modern hastalıkların çoğunun Batı diyeti ve tahıl, süt ürünleri ve işlenmiş yiyecek tüketimi ile bağlantılı olabileceğidir.
Bu diyet tarihçesi gereği tartışmalı olsa da birkaç etkileyici faydası vardır.
Paleo diyeti; işlenmiş yiyecekleri, şekeri, süt ürünlerini ve tahılları bir kenara atarken, tam anlamıyla besleyici gıdaların, yağsız proteinlerin, sebzelerin, meyvelerin, kuruyemişlerin ve tohumların üzerinde durmaktadır.
Paleo diyetinin daha esnek versiyonları; peynir ve tereyağı gibi süt ürünlerinin yanı sıra patates ve tatlı patates gibi yumruların da tüketilmesine olanak sağlamaktadır.
Yapılan bazı çalışmalarda paleo diyetinin, önemli ölçüde kilo kaybına ve bel ölçüsünün azalmasını sağlayabileceğini göstermiştir. Çalışmalarda; paleo diyetini uygulayanlar, otomatik olarak daha az karbonhidrat, daha fazla protein ve günde 300-900 cal. daha az kalori almaktadırlar. Diyetin; kolesterol, kan şekeri, kan trigliseritleri ve tansiyon gibi kalp hastalığı risk faktörlerini azaltmada etkili olduğu belirtilmektedir.
Ancak Paleo diyeti, sağlıklı ve besleyici olan tam tahılları, baklagilleri ve süt ürünlerini ortadan kaldırmaktadır.
Düşük Karbonhidrat Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır?
Düşük karbonhidrat diyeti, onlarca yıldır özellikle kilo verme konusunda popüler olmuş bir diyet çeşididir. Birkaç çeşit düşük karbonhidrat diyeti vardır ancak yine de bunların tümü, karbondhidrat alımını günde 20-150 gram arasında sınırlandırmaktadır.
Diyetin temel amacı; vücudunuzu, ana enerji kaynağı olarak karbonhidrat kullanması yerine yakıt için daha fazla yağ kullanmaya zorlamaktır.
Düşük karbonhidrat diyeti, karbonhidrat alımınızı ciddi şekilde sınırlandırırken sınırsız miktarda protein ve yağ alımı üzerinde durmaktadır.
Karbonhidrat alımı çok düşük olduğunda, yağ asitleri kanınıza doğru hareket eder ve bazılarının ketonlara dönüştüğü karaciğerinize taşınır. Böylelikle de vücudunuz birincil enerji kaynağı olarak, karbonhidrat yokluğunda yağ asitlerini ve ketonları kullanabilir.
Ancak düşük karbonhidrat diyeti herkes için uygun değildir. Diyeti uygulayanlardan bazıları kendisini iyi, bazıları ise kötü hissedebilir. Nadir olsa da bazı insanlar “kötü” LDL kolesterolünde bir artış yaşayabilir.
Dukan Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır?
Dukan diyeti, iki kilo kaybı aşaması ve iki koruma aşaması olarak 4 faza bölünmüş yüksek proteinli ve düşük karbonhidratlı bir zayıflama diyeti çeşididir.
Her aşamada diyette ne kadar kalacağınız, ne kadar kilo vermeniz gerektiğine bağlıdır. Her aşama kendi diyet düzenine sahiptir.
Diyetin kilo verdirme aşamaları temel olarak, sınırsız yüksek proteinli yiyecekler ve zorunlu yulaf kepeği yemeye dayanır. Diğer aşamalar, bazı karbonhidrat ve yağları takiben nişastalı olmayan sebzelerin eklenmesini kapsar. Daha sonra, yeni kilonuzu korumak için daha az saf protein günü olacaktır.
Bir çalışmada; Dukan diyetini uygulayan kadınlar, günde yaklaşık 1.000 kalori ve 100 gram protein tükettikleri ve 8-10 hafta sonunda ortalama 15 kg verdiği görülmüştür.
Ancak Dukan diyeti hakkında çok az araştırma vardır. Bu sebeple Dukan diyeti, bilime dayalı olmayan bir strateji olarak hem yağ hem de karbonhidratı sınırlandırmaktadır. Yüksek proteinli diyetin bir parçası olarak yağ tüketmenin hem düşük karbonhidrat hem de düşük yağlı diyetlerle karşılaştırıldığında metabolik hızı artırdığı gözükmektedir.