Gluten Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Sanılanın aksine gluten, ekmek yapımı esnasında oluşan hamurun ağsı yapısını oluşturan yani hamurun güçlü yapısından sorumlu olan bir proteindir. Gluten, ekmeğin mayalanmasını ve kabarmasını sağlamaktadır. Sanılanın aksine karbonhidrat grubunun bir üyesi değildir.

Gluten, ekmek yapmak için bir nevi iskele olarak kullanılmaktadır. Ekmek yapımında maya buğday ununa eklenir ve şeker fermentasyon kanalıyla tüketilir. Bu işlem sonucunda karbondioksitten oluşan gaz baloncuklarına dönüşür. Gaz baloncuklarını yakalayarak kabaran hamur, esnek yapışkan iskelet desteği ile hava cepleri ağını yaratır. Gluten proteinleri ısıtıldığında tutulur, esneklik yumuşaklığa ve gevrekliğe dönüşür. Bir buğday ekmeğini dilimlerseniz içindeki kabarcıkları ve gluten desteğini tespit edebilirsiniz.

Gluten Yerine Hangi Besinleri Tüketilebilir

Gluten tüketemeyen bireyler, aynı besin değerini sağlayacak patates, mısır unu ve esmer pirinç gibi besinleri tüketebilirler.

Pirinç ve pirinç unundan yapılan tatlılar, mısır, nohut, bezelye, soya, patates ve tüm sebzeler, meyveler, bakliyat grubu, et, tavuk, balık, yumurta, kuru yemişler, süt, yoğurt, peynir, ayran, şeker, bal, pekmez, mercimek, zeytin yağı, ayçiçek yağı, mısır yağı, soya yağı, kanola yağı, sebze çorbası, et ve tavuk sularıyla hazırlanmış çorbalar da bu listeye dahildir.

Glutensiz Beslenmek Zararlı Mıdır

Çölyak hastalığı vücudun glutene karşı oluşturduğu alerjik reaksiyonlardan medana gelmektedir. İnce bağırsağın glutene karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi bu hastalığa neden olmaktadır. Eğer bireyler içerisinde gluten bulunduran gıdalar tüketirlerse bağırsak mukozasındaki alerji nedeniyle ince bağırsaktaki yapıları tahrip olmaktadır. Böylece alınan gıdalar emilmez ve bireyde karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal, kilo kaybı, kas problemleri ve demir eksikliği gibi bir takım hayati tehlike yaratabilecek ciddi sorunlar görülmeye başlar. Çölyak hastaları glutensiz beslenmeye dikkat etmeye başladığı takdirde bağırsak yapılarının düzeldiği ve buna bağlı olarak vitamin ve mineral kaybının da azaldığı gözlemlenmiştir.

Glutensiz Beslenme Zayıflatır Mı

Glutensiz beslenmeyle ilgili en çok merak edilen zayıflamaya yardımcı olup olmadığıdır. İçerisinde gluten bulunduran besinler daha çok kilo almamıza neden olan hamurlu besinler olduğundan dolayı glutensiz bir yaşama adım atıldığında simit, makarna, hamur işleri gibi rafine karbonhidratlardan uzaklaşırız. Bu durum bir miktar zayıflamamıza sebep olabilmektedir. Aynı şekilde vücudun aldığı enerji çeşidi az olduğu için ister istemez kilo almamız kısıtlanır.  Olumlu etkilerinin yanında içerisinde gluten bulunduran tam tahıllı gıdalar, iştah kontrolü, kalp damar sağlığı, insülin direnci gibi birçok hastalığa karşı koruyucu olduğu için glutensiz bir diyete geçmeden önce mutlaka doktor ile konuşulmalı, yan etkileri düşünülmeli  ve emin olunmalıdır. Glutensiz gıdalar karabuğday, kinoa, keten tohumu, pirinç nohut, patates, sebze ve meyveler, süt ürünlerinde içermediği gibi; işlenmiş gıdalar, salata sosları, hazır gıdalar, bisküvi gibi şekerli yiyeceklerde fazlasıyla bulunmaktadır.

İçerisinde Gluten Olmayan Gıdalar  Fazlaca Tüketilebilir Mi?

İçerisinde gluten olmayan abur cuburlar ve tatlılar özellikle zararsız olarak görüldüğünden dolayı fazlaca tüketilebilmektedir. Glütensiz beslenme özellikle son yıllarda popülerliğini artırdığı için marketlerde bolca glütensiz seçenek bulmak mümkün hale gelmiştir. Hatta günlük hayatımızın vazgeçilmezleri simit, makarna, krakerler ve hamur işi gibi içerisinde bolca karbonhidrat bulunan ve kalorisi çok olan ürünlerin de glutensiz versiyonlarını bulmamız mümkündür. Ayrıca bazı glütensiz ürünler rafine glütensiz tahıllardan üretilmektedir. Bu durum da beyaz pirinçte olduğu gibi ürünlerin lif ve besleyicilik özelliklerini azaltmaktadır.  Özetle yalnızca glütensiz bir diyete başlamanız zayıflayarak incelmeniz anlamına gelmemektedir. Kilo vermeniz için dengeli beslenmeniz, besin değeri fazla olan besinler tüketmeniz gerekmektedir.