Felsefesi 20´li yıllarda Japon George Ohsawa tarafından geliştirilen beslenme şeklinin ana mantığı, fiziksel ve duygusal dengeyi beslenmeyle sağlamaktır. Makrobiyotik diyet sadece bir diyet programı olmamaktadır aynı zamanda bir yaşam biçimidir. Bu diyette doğal, organik, tahıllara dayalı bir beslenme programı uygularsınız ve ek olarak yaşamınızda veya yiyecek seçiminizde Zen’e özgü bir inanışı benimsemiş olacaksınız.
Makrobiyotik Diyet Nedir?
Kökleri Japonya’ya dayanan bu diyet, Zen Budizm’e özgü prensiplerle batıya özgü vejetaryen beslenme tipini birleştirmektedir. Bu diyet size bir yeme listesi önermek yerine bir yaşam tarzı, davranış ve beslenme biçiminin ötesine geçen bir inanış sunmaktadır. Yunanca kökenli bir kelime olan “makrobiyotik” kelimesi, uzun ömür veya kaliteli yaşam anlamına gelmektedir. Makrobiyotik diyet programında yiyeceklerin dengelenmesi için iyi (yin) ve kötüyü (yang) dengeleyen Doğu felsefesi savunulmaktadır. Bu dengeye ulaşmak için ise yiyecekler ekşi, keskin, tuzlu, tatlı veya acı özelliklerine göre gruplandırılmaktadır.
İyi (yin) yiyecekler; soğuk, tatlı ve pasif iken kötü (yang) yiyecekler; sıcak, tuzlu ve saldırgandır. Bazı yiyecekler toksin barındırdıkları veya sağlıklı yiyecekler sıralamasının en altında olduklarından dolayı Zen’e özgü bir dengeye ulaşmayı zor kılmaktadırlar ve bu diyet programında yasaklıdırlar. Makrobiyotik diyetin eski uygulamaları oldukça katı olmasına karşın günümüzdeki Amerikan yorumu bu diyetin çok daha yumuşatılmış halidir. Bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da tam tahıllar ve besin değeri yüksek yiyeceklerden oluşan makrobiyotik diyet, uygulayanlarını kanser ve kronik hastalıklara karşı koruyabilmektedir.
Makrobiyotik Diyet Listesi
Makrobiyotik diyeti uygulayanlar yerel tarımla yetiştirilen doğal yiyeceklerin fırında, haşlanarak veya buharda pişirildiği geleneksel usulleri tercih etmelidir. Makrobiyotik diyetin temelinde tahıllar, sebzeler, baklagiller, soya ürünleri ve çorba dışında bunlara eşlik eden az miktarda balık, kabuklu yemişler, tohumlar ve meyveler yer almaktadır. Kişiye özel ihtiyaçlara göre veya bu diyete geçiş ve adaptasyon sürecinde yer alabilecek diğer doğal ürünleri de ekleyebilirsiniz.
Makrobiyotik diyet ara sıra et veya balık yiyebileceğiniz ancak çoğunlukla vejetaryen olan bir diyet programıdır. İçinde yavaş yemek ve lokmaları sonuna kadar çiğneme gibi prensipler de barındırmaktadır. Bu diyet programında yiyeceklerin en doğal halleriyle tüketilmesi oldukça önemlidir. İşlenmiş gıdalar tüketilmez. Yasak yiyecekler arasında yağlı etler, süt ve yoğurt ürünlerinin çoğu, şeker ve tatlılar, kahve, kafeinli çay, gazlı içecekler, alkol, çikolata, beyaz un, çok acı baharatlar, kimyasal ve koruyucu maddeler, kümes hayvanları, patates ve kabak bulunmaktadır.
Diyet sırasında, domates, patlıcan ve biber gibi sebze ve meyveleri kısıtlı miktarda tüketebilirsiniz. Bu diyette izin verilmeyen yiyeceklerin vücuda aşırı yüklenen, aşırı uyaran veya fazla yoğun olmalarından dolayı doğru dengeye ulaşmayı önledikleri öne sürülmektedir. Vitamin ve mineral takviyeleri, bu diyet programında onaylanmamaktadır. Yin-yang dengesini doğru kurmak ve diyetin tüm besin değerlerini kapsamasını sağlamak için mutlaka uzman bir diyetisyene görünmeniz tavsiye edilmektedir. Aksi taktirde bazı vitamin veya mineral eksikliği sorunları yaşayabilirsiniz.
Makrobiyotik diyetin tipik dağılımı:
- Özellikle kepekli pirinç olmak üzere tam tahıllar: %50-%60
- Sebzeler (ve yosun): %25-%30
- Baklagiller: %5-%10
- Balık, kabuklu yemişler, tohumlar, meyve ve (tofu ve yosundan oluşan) miso çorbası: %5-%20
- Yukarıdaki malzemelerle yapılmış çorba: günde 1-2 kase.
Beslenme Düzeninizde Bulanabilecek Yiyecekler
• Patlıcangiller harici tüm sebzeler
• Zencefil sarımsak, soya sosu, balık sosu, bal gibi tüm taze bitkiler ve ürünleri
• Deniz sebzeleri ve yosunlar
• Fasulyeler ve mercimek türleri
• Kuruyemişler ve tohumlar, susam, badem
• Antik, işlenmemiş tahıllar
• Tahıllardan üretilen veya esmer pirinçten yapılan noodlelar
• Fermente soya ürünleri
• Rafine edilmemiş yağlar
• Çay çeşitleri veya bitkisel çaylar
Beslenme Düzeninizde Yer Vermemeniz Gereken Yiyecekler
• İşlenmiş ve paketli gıdalar
• Süt ürünleri
• Et
• Yumurta
• Rafine şeker ve tatlandırıcılar
• Çikolata ve kakao ürünleri
• Tropikal meyveler başta olmak üzere pek çok meyve
• Kahve
• Güçlü ve acı baharatlar
• Koyu renkli pek çok sebze, başta patlıcangiller, patates, domates ve biberler.
Rifat aydın
26 Temmuz 2022 at 10:46
Günaydın gününüz çoook güzel olsun bilgiler için sonsuz teşekkürler.